Artykuł pochodzi ze strony www.info-samochody.pl. Oryginał znajdziesz pod adresem:
http://www.info-samochody.pl/artykul,id_m-12,t-uklad_stabilizacji_toru_jazdy_esp.html
Autor: Łukasz Lubas / Data: 2007-05-11

Układ stabilizacji toru jazdy ESP

ESP (Electronic Stability Program) to system stabilizacji toru jazdy. Układ ten należy do grupy aktywnego bezpieczeństwa, w której skład wchodzą także ABS oraz ASR. Działanie tego systemu w wielu sytuacjach umożliwia uniknięcie groźnych sytuacji podczas pokonywania zakrętów, co oczywiście nie oznacza, że posiadając ESP możemy zapomnieć o prawach fizyki.

Działanie

Działanie systemu ESP. Fot.: Bosch Działanie systemu ESP.
Fot: Bosch

Układ ESP łączy w sobie działanie:

System ESP jest bardzo zaawansowany, działa w oparciu o ogromną ilość czujników (czterokrotnie więcej niż w przypadku ABS-u) oto kilka z nich:

  • czujnik skrętu kierownicy
  • czujnik prędkości obrotowej wokół osi pionowej samochodu
  • czujnik momentu obrotowego
  • czujnik prędkości obrotowej koła
  • czujnik przyspieszenia poprzecznego
  • czujnik ciśnienia płynu hamulcowego w przewodach.

System aktywuje się samoczynnie w momencie wykrycia tendencji do poślizgu w czasie pokonywania zakrętu (nadsterowność, podsterowność).

Mimo skomplikowanej budowy działa dzięki prostym prawom fizyki: w momencie podsterowności (przód samochodu wyjeżdża poza zakręt) blokowana jest oś tylna, która automatycznie ma mniejszą przyczepność, w związku z tym zaczyna zachodzić delikatna nadsterowność (tył samochodu wyjeżdża poza zakręt). Wszystkie procesy zachodzą w ciągu setnych sekund i powodują kontrolowany poślizg wszystkich kół samochodu.

Analogicznie wygląda sytuacja w momencie nadsterowności.

Korzyści

Napotykając nieoczekiwaną przeszkodę na naszej drodze musimy gwałtownie wykonać przynajmniej dwa manewry, ostry ruch kierownica w jedną ze stron w celu ominięcia przeszkody a następnie tzw. kontrę w stronę przeciwną, aby powrócić na swój tor jazdy.

Jadąc samochodem bez ESP jest duże prawdopodobieństwo wystąpienia dużej nadsterowności, która może doprowadzić do obrócenia samochodu wokół własnej osi, co w ostateczności może spowodować wypadnięcie z drogi.

Analogiczna sytuacja samochodem z ESP po gwałtownym ruchu kierownicą chcemy powrócić na swój pas, w dużym uproszczeniu wygląda to tak, czujniki wykrywają nadsterowność, blokują automatycznie przednie, koła, co chroni nas przed obróceniem samochodu wokół własnej osi, następnie blokowana jest oś tylna ułatwia nam to powrót na swój pas ruchu.

Błędem jest sądzić, że system ESP pozwoli nam pokonać każdy zakręt z dowolną prędkością. Jest to oczywiście nierealne, gdyż dzięki niemu nie wzrasta przyczepność kół do podłoża.

Nazewnictwo

Jeśli chodzi o nazewnictwo, to z ESP sytuacja wygląda zupełnie inaczej niż w przypadku ABS-u i ASR-u. Istnieje duża nieścisłość, gdyż każdy z koncernów przez pewien czas miał własną nazwę dla tego systemu.

Nie powinna dziwić nas sytuacja(szczególnie w starszych pojazdach), gdy spotkamy się z nazwą:

  • ASMS
  • STC
  • DSTC
  • ICM
  • PSM
  • CDC
  • IVD
  • VDC

Przyszłość

ESP jest trzecim, jeżeli chodzi o powszechność systemem aktywnego bezpieczeństwa, staje się on coraz bardziej popularny, gdyż w dużym stopniu chroni nas przed bardzo niebezpiecznymi sytuacjami(m. in. dachowanie po wypadnięciu z drogi).

Prawdopodobnie za kilka lat stanie się wyposażeniem standardowym nowych samochodów.

Należy jednak pamiętać, że żaden system elektroniczny nie jest w stanie zastąpić zdrowego rozsądku kierowcy.